آینده نگرها و چپ: اختلافات و توافقات
سام قندچی
http://www.ghandchi.com/2065-futurists-and-left.htm

Futurists and the Left: Differences and Agreements
http://www.ghandchi.com/2065-futurists-and-left-english.htm

پی نوشت 19 شهریور 1399: بخش دوم: http://www.ghandchi.com/3870-futurists-and-left-part2.htm

مطالب مرتبط:   1    2    3

آخرین تحلیل مقایسه ای آینده نگری و چپ کتاب جالب مختصری است تحت عنوان "پیش نمايشها و پيش شرطها" که الوین تافلر نوشته بود. چهار سال پیش در مقاله ای تحت عنوان "مارکسیسم و آینده نگری،" به آن کتاب تافلر اشاره شد (1).

در واقعیت، تنها دو اختلاف عمده بین این دو زمینه فکری وجود دارد. آینده نگرها در سیاست اکثراً سنت لیبرالِ سکولار دموکراسی را دنبال می کنند در حالیکه لنینیستهای چپ از دیکتاتوری پرولتاریا حمایت می کردند. پس از فروپاشی اتحاد شوروی و با پایان جنگ سرد، اساساً لنینیسم و تئوری دیکتاتوری پرولتاریا کنار گذاشته شده است و بخش اصلی چپ، نظیر احزاب سکولار دموکرات اروپایی هستند که تئوری دیکتاتوری پرولتاریا را بیش از یک قرن پیش ترک کرده اند. بنابراین، امروز، برای آینده نگرها و چپ، اشتراک و نه اختلاف در اندیشه ی سکولار دموکراسی، بیان نظر سیاسی آنها است.

اختلاف عمده دیگر بین این دو زمینه فکری در عرصه اقتصادی است که چپ، حتی در شکل سوسیال دموکرات آن، همچنان با اقتصاد دولتی سمتگیری دارد، در حالیکه آینده نگرها اقتصاد دولتی را رد می کنند چرا که رکود در اروپا را برای یک قرن دیده اند. آینده نگرها با هیچ نوع مالکیت معینی سمتگیری نمی کنند، و از دیدگاه نظریه پردازی نظیر جان رالز، عدالت اجتماعی در جامعه مالکیت دار بیش از جامعه ای که مالکیت خصوصی را نابود کند، قابل دستیابی است (2).

این موضوع قابل ذکر است که چپ در عرصه سیاست توامندی بیشتری دارد، که نه تنها در احزاب سوسیال دموکرات اروپایی می توان مشاهده کرد بلکه در فراکسیون چپ در حزب دموکرات آمریکا نیز دیده می شود، در حالیکه توان آینده نگرها در اندیشه مترقی بیش از آنچه در وحله نخست ممکن است جلب توجه کند، غیرقابل کتمان است (3).

تا آنجا که به جهان بینی ها مربوط می شود، دیدگاه آینده نگر هایی نظیر نگارنده ی این سطور (4) از دیدگاه بسیاری که خود را چپ تلقی می کنند، چندان فاصله ندارد و اندیشه های ما در مورد عدالت اجتماعی در جامعه فراصنعتی نیز، با بسیاری از آنهایی که خود را چپ می نامند، در اشتراک است (5). شاید شکل دادن احزاب سکولار دموکرات آینده نگر (6) از طریق همکاری آینده نگر ها و چپ ثمربخش تر باشد تا ادامه دادن به جدایی نیم قرن گذشته (7)!

پانویس:

1. مارکسيسم و آينده نگری
http://www.ghandchi.com/793-marxism-futurism.htm

Marxism and Futurism
http://www.ghandchi.com/793-marxism-futurism-eng.htm 
 
2. آیا سوسیالیسم عادلانه تر است؟ویرایش دوم
http://www.ghandchi.com/303-Socialism.htm
Is Socialism More Just?Second Edition
http://www.ghandchi.com/303-SocialismEng.htm
 
3. آینده نگری، جعبه شن بازی، و توانمندی سیاسی
http://www.ghandchi.com/403-FuturismSandbox.htm
Futurism, Sandbox, and Political Potency
http://www.ghandchi.com/403-FuturismSandboxEng.htm  

4. جهان بینی علمی و معنای زندگی
http://www.ghandchi.com/1472-jahanbini.htm
Scientific Worldview and Meaning of Life
http://www.ghandchi.com/1472-jahanbini-english.htm  

5. عدالت اجتماعی و انقلاب کامپیوتری
http://www.ghandchi.com/265-EconJustice.htm
Social Justice and the Computer Revolution
http://www.ghandchi.com/238-SocialJustice.htm

6. چند کلمه درباره حزب سکولار دموکرات ایرانیان-آینده نگر
http://www.ghandchi.com/1408-iranian-secular-democratic-party-futurist.htm
A Few Words about Iranian Secular Democratic Party-Futurist
http://www.ghandchi.com/1408-iranian-secular-democratic-party-futurist-english.htm

7. روشنفکران ایران و چپ گرائی
http://www.ghandchi.com/385-Leftism.htm
Iranian Intellectuals and Leftism
http://www.ghandchi.com/385-LeftismEng.htm

متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com

برای حزب جمهوریخواهان سکولار دموکرات و آینده نگر ایران

http://www.ghandchi.com/futuristparty/index.html

SEARCH