معنویت: دلخوش به این نباشید که کرونا مردم را بی دین می کنه
سام قندچی

http://www.ghandchi.com/3165-khomeini-corona.htm

مطالب مرتبط: 1    2    3    4    5    6    7    8    9

ببخشید با نوشتن عنوان این مقاله به سبک گفتارهای آیت الله خمینی قصدم توهین به کسی نبود؛ توییت زیر را که روز گذشته آقای حشمت طبرزدی در ارتباط با شیوع کرونا نوشته بودند مرا به این فکر انداخت هرچند آقای طبرزدی نه بی دین است و نه لامذهب و منظور بحث این مقاله نیز ایشان نیستند، و توییت آقای طبرزدی نیز نه ضد مذهب است و نه در مخالفت با ایمان به خدا. این هم توییت دیروز دوست عزیز آقای حشمت طبرزدی:

"جامعه قوانین خود را دارد. اگرحکومت فقها موجب شد تا برای همیشه دین سیاسی در ایران دفن و روحانیت بی ابرو شود کرونا موجب شد تا فاتحه خرافات و بسیاری از عقاید شیعه خوانده شده و جامعه به سمت مدرنیته گام بردارد. تکامل اجتماعی کار خود را میکند اعم از اینکه روحانیون بخواهند یا نخواهند"*

واقعیت این است که از دیدگاه افراد غیرمذهبی خیلی عجیب است که چطور مردم عادی مذهبی هنگام بلایای طبیعی اتفاقاً به خدا پناه می برند، یعنی چطور مردمی که به قدرقدرت بودن خدا اعتقاد دارند و منطقاً باید فکر کنند که اگر این خدا همه ی این قدرت را دارد که بتواند به آنها در صورتِ طلبِ کمک، یاری رساند، چرا از همین اول به آنها چنان جفایی کرده که حتی جان کودکان بیگناه را در اینچنین بلایا گرفته، و البته ممکن است آخوند یا کشیش یا خاخامی بگوید که دلیل چنین اقدامِ «خدا»، این بوده که آن مردم گناه کرده اند و خود و کودکانشان مورد تنبیه خداوند قرار گرفته اند همانطور که در فرمان دوم از «ده فرمان موسی» آمده:

«فرمان دوم- شما نبایستی برای خود بتی در شکل هر چیزی در آسمان بالا، یا در زمین زیر پا، یا در آب پائین بسازید. شما نبایستی به آنها تعظیم کنید، یا آنان را پرستش کنید، چرا که من ارباب و خدای شما، خدایی حسود هستم، که کودکان را برای گناهان پدرانشان، که در سه یا چهار نسل قبل، از من متنفر بودند، تنبیه میکنم، اما به هزاران نسل مابعد آنهایی که مرا دوست دارند، و فرامین من را اجرا میکنند، عشق میورزم.»**

البته بازهم برخورد به موضوع بلایای طبیعی منطقاً با قدرقدرتی خدا در تضاد است اما به هر حال آخوند یا کشیش یا خاخام به مردمِ مذهبی می گوید که اگر طلب آمرزش کنند کار درست می شود، و بسیاری از مردم عادی مذهبی نیز می پذیرند. البته همانطور که پانزده سال پیش در نوشته ای تحت عنوان «خدا و ما» توضیح داده شد، کسانی نظیر اسپینوزا درکشان از خدا متفاوت، گرچه خداپرست بودند:

"فرض کنیم خدای اسپینوزا را بپذیریم آیا چنین خدائی هیچ شباهتی به خدای اسلام یا مسیحیت دارد؟ خیر، چرا که خدائی که پیغمبر تعیین میکند، و کتاب آسمانی میفرستد، بهتر است که از آن توان استفاده کند و از تلف شدن های سونامی و زلزله جلوگیری کند، و کتاب آسمانی جدیدی هم بفرستد تا همه ی این برداشت های ضد و نقیض مذاهب مختلف از کلامش، برطرف شود."+

درباره ی فلسفه ی اسپینوزا خیلی بحث کرده ایم که اساساً نظیر همه ی علم مدرن، علل رابعه ی ارسطویی را به علت فاعلی تقلیل می داد و به همین دلیل برخلاف عرفای ایران که علل رابعه را به علت غایی تقلیل می دادند، اسپینوزا به علم مدرن می رسید. اما او هم مجبور می شد دکترین الزام فاتالیستی خدا را بپذیرد که نوعی جبرگرایی است و نه اختیار و در واقعیت نمی تواند برای خداپرستان نیز مرحمی بر درد مرگ و میر ناشی از بلایای طبیعی باشد.

با وجود این بحثها، همه ی دینداران همچون معتقدان به مذاهب ابراهیمی و حتی رادیکالهای این مذاهب نظیر اسپینوزا، در اعتقادات مذهبی خود در برخورد با موضوع بلایای طبیعی اینگونه نمی اندیشند و 14 سال پیش در این مورد در نوشتاری تحت عنوان «بیدار اندیشی و روشن بینی»، توضیح داده شد:

"به سونامی در سواحل اقیانوس هند فکر میکنم. آیا میشود گفت که خدای ظالمی هست که تصمیم میگیرد کودکان معصوم را در سواحل اندونزی به هلاکت رساند؟ نمیشود گفت که آن کودکان، خدا را جستجو نکردند، و به همین علت به چنین سرنوشتی دچار شدند. هر عقل سلیمی نشان میدهد که هیچ توجیه حکمت الهی نیز قادر به توضیح چنین فاجعه ای نمیتواند باشد. البته نمیخواهم بگویم که بخشی از مردم در دنیا ترجیح نخواهند داد آنگونه بیاندیشند. اما اگر این توجیهات قابل قبول نیستند، پس این واقعیت، واقعیتی تلخ است، و این هم درست است که اندیشیدن به چنین واقعیتی و درک این حقیقت ابتدا باعث نا امیدی میشود..."++

اما درباره ی اعتقادات عمومی مردم ایران که بعد از تجربه ی رژیم اسلامی بسیاری اساساً لامذهب شده اند! شوربختانه امروز بیشتر ترس از رفتار دیندارانی است که تازه مذهب خود را از دست داده اند و آنها با کسانیکه از اول غیرمذهبی بار آمده اند متفاوت هستند، و یک ماه پیش این موضوع در نوشتاری تحت عنوان «سکولاریسم: مشکل اصلی دینداران پیشین خرافات نیست»، مطرح شد. یک نگاه ساده به جنایتکارانی که برای منفعت خود این روزها مثلاً احتکار ماسک کرونا انجام می دهند نمونه ای از این معضل واقعی جامعه ی ایران در حال حاضر است که چندی پیش در نوشتاری تحت عنوان «بزرگترین آسیب حکومت اسلامی به ایرانیان که به این زودی ها قابل ترمیم نیست»، مورد بحث قرار گرفت.

به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران،

سام قندچی

IRANSCOPE.COM
http://www.ghandchi.com

هفدهم اسفند ماه 1398
March 7, 2020

متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com

برای حزب جمهوریخواهان سکولار دموکرات و آینده نگر ایران
https://sites.google.com/site/futuristparty

SEARCH