اسماعیل نوری علا در سوگ اسماعیل خویی، و یادی از مولوی و عطارسام قندچی
اسماعیل نوری علا در سوگ اسماعیل خویی، و یادی از مولوی و عطار
سام قندچی
http://www.ghandchi.com/4097-esmail-khoi.htm
مطالب مرتبط: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
کمتر از دو هفته پیش زنده یاد دکتر اسماعیل خویی از بنیانگذاران «جنبش سکولار دموکراسی ایران» و «حزب سکولار دموکرات ایرانیان»، درگذشت و همانوقت این ضایعه ی بزرگ را به همه ی ایرانیان بویژه کنشگران سکولار دموکراسی در ایران، تسلیت گفتم. دکتر اسماعیل نوری علا که در همه ی این سالها پرچمدار سکولار دموکراسی برای آینده ی ایران بوده، در سخنان خود در مهستان در هفته ی گذشته حق مطلب را درباره ی نقش مهم دکتر اسماعیل خویی در این جنبش بیان کردند، و چیزی نمی توانم اضافه کنم. احتمالاً برایتان تعجب انگیز است که چرا هنگام سخن گفتن از این شاعرانِ «شعر نو»، به یاد عطار و مولوی افتاده ام، شاید به این دلیل که در عصر مدرن، گرفتار کوکلاکس کلانهای اسلامی شده ایم! می دانیم در زمان حمله ی مغولان به ایران، مولوی در کودکی با پدر خود هنگامیکه از ایران خارج می شد و به ترکیه ی امروز مهاجرت می کرد، توقفی در نیشابور برای ملاقات با عطار داشت. همیشه مولوی در اشعار خود، از عطار با احترام یاد می کند و این شعر مولوی را همه ی ما می دانیم:
هفت شهر عشق را عطار گشت،
ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم!
نزدیک به 30 سال پیش در «اس سی آی»، در مطلبی به زبان انگلیسی در مورد کار یک گروه تئاتری آمریکایی که در سال 1367 منطق الطیر عطار را با نام «کنفرانس پرندگان» در شهر سن حوزه کالیفرنیا به روی صحنه آورده بودند، اشاراتی داشتم؛ آنها نمی دانستند تم آن نمایشنامه که اول در نیویورک به اجرا درآمده بود، کتاب منطق الطیر است! همچنین در سال 1382 در نوشته ای به فارسی و انگلیسی تحت عنوان «کاغذ توالت و کنفرانس پرندگان»، درباره ی عطار نیز نوشته ام، و ممکن است برایتان سخنان متولی مقبره ی او که در آن نوشته نقل شده، درباره ی سر بریدن عطار توسط مغولان، و بعد هم ساختن مقبره ای برای او، توسط همان مغولان، خواندنی باشد، هرچند نمی دانم از لحاظ تاریخی تا چه اندازه دقیق است؛ با اینحال مطمئناً حکایتی گویا از تفاوتهایی است که مهاجران و بازماندگان در ایران، در دوران حمله ی مغول تجربه کردند! لازم به تأکید است که شخصاً تفاوتهای اساسی بین حمله ی مغولان به ایران و به قدرت رسیدن کوکلاکس کلانهای اسلامی در نیم قرن اخیر می بینم، که پیشتر مورد بحث قرار داده ام.
در پایان لازم به یادآوری است، «تحریم انتخابات» که نهال آنرا در همه ی این سالها، اسماعیل نوری علا و اسماعیل خویی ها کاشتند، اکنون بعد از 43 سال، این درخت، تازه دارد به بار می نشیند!
به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران،
سام قندچی
IRANSCOPE
http://www.ghandchi.com
15 خرداد ماه 1400
June 5, 2021
متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com
برای حزب جمهوریخواهان سکولار دموکرات و آینده نگر ایران
http://www.ghandchi.com/futuristparty/index.html
