سؤالات تازه ای که علی سجادی با کتاب آتش سوزی سینما رکس آبادان مطرح می کند

سؤالات تازه ای که علی سجادی با کتاب آتش سوزی سینما رکس آبادان مطرح می کند
سام قندچی

http://www.ghandchi.com/2205-ali-sajjadi-cinema-rex.htm

مطالب مرتبط: 1

به تازگی آقای علی سجادی کتابی را درباره فاجعه حریق سینما رکس آبادان که در آستانه پیروزی انقلاب 1357 ایران روی داد و از سوی انقلابیون به رژیم شاه نسبت داده شد، منتشر کرده اند (1)، و درباره مطالب کتاب مصاحبه ای با کیهان لندن داشتند (2). آقای سجادی در کتاب خود نشان داده اند این حریق که به کشته شدن صدها نفر منجر شد از سوی نیروهای اپوزیسیون اسلامی آن دوران با هدف وحشت آفرینی در جامعه، صورت گرفته است هر چند لزوماً نمی خواسته اند که به مرگ اینهمه مردم منتهی شود. سؤالی نیز که آقای سجادی مطرح می کنند این است که آیا فعالان مذهبی آن دوران نظیر عزت الله سحابی مطلع بودند که این کار رژیم شاه نبوده و از سوی خود نیروهای اپوزیسیون آنزمان صورت گرفته است؟ شخصاً به رغم آنکه در آن دوران از فعالان کنفدراسیون بودم، آن زمان تصور نمی کردم که این کار اپوزیسیون اسلامی بوده و حتی بعدها در خارج کشور وقتی کسانی نظیر آقای پرویز صیاد این دیدگاه را در نمایشی که به همین نام ساختند مطرح کردند، هنوز برایم باور این نظریه دشوار بود و به عنوان حدس و گمان به آن نگاه می کردم. البته امروز با پژوهشهای آقای علی سجادی این نظریه را در مورد عاملان آتش سوزی سینما رکس، درست می دانم. اما اینکه آیا فعالان مذهبی در آن دوران خبر داشته اند را، بازماندگان آن دوران بویژه در طیف ملی مذهبی و اصلاح طلب بهتر است پاسخ دهند بجای آنکه همچنان در این مورد نظیر مورد قتل های زنجیره ای بعد از انقلاب، ساکت هستند. همانطور که خاطر نشان شد در مورد معین سینما رکس خود نیز چنین حدسی نمی زدم اما آنموقع هم می دانستم که آتش زدن سینماها یکی از کارهای اسلامگرایان انقلابی بود، البته به تصور این قلم دلیلش اقلاً در ابتدا مثلاً در سال 1354 ایجاد رعب و وحشت نبود بلکه به دلیل تعصب مذهبی و تنفر از رادیو، تلویزیون و سینما بود، هرچند آقای سجادی به درستی می گویند که نتیجه اش رعب و وحشتی بود که پیش از انقلاب 57 شروع شد و 40 سال است که ادامه دارد. مثلاً یکی از منسوبین نگارنده این سطور که روحانی نبود اما از حامیان تندرو آیت الله خمینی پیش از پانزده خرداد 1342 بود و در خانه شان نه رادیو وجود داشت و نه تلویزیون و حتی وقتی به خانه پدر و مادرم می آمدند، رادیو و تلویزیون های ما هم جمع می شد، و همه خواهرانم هم باید چادر سر می کردند. در سال 1354 خانه آنها بودم که چندین طلبه و فعال مذهبی مکلا که از نزدیکان او بودند از قم آمدند و با خوشحالی خبر دادند که سینمای قم را آتش زده اند یعنی خود آنها آتش زده بودند و بعدها در تاریخ خواندم که آن عملیات را احمد خمینی فرزند آیت الله خمینی هدایت می کرده است. منظور اینکه اینگونه کارها را حتی سه سال پیش از انقلاب، جریانات اسلامی کرده بودند ولی هنوز تا سالها بعد از انقلاب، دستکم برای این قلم، روشن نبود که سینما رکس کار آنها باشد. پژوهشهای آقای علی سجادی در واقع بخش تاریکی از دوران انقلاب 1357 را روشن کرده است، همانطور که کتاب قبلی ایشان درباره صادق قطب زاده زوایای دیگری از دوران انقلاب را از پرده بیرون آورده و بسیار آموزنده و برای نسل جوان ایران درس آموز بود (3). اینکه آقای علی سجادی در پایان، کتاب تازه خود را به شخص محمد رضا شاه تقدیم کرده کار بسیار درستی است. به رغم آنکه همیشه از مخالفان سیستم سلطنت در ایران بوده و هستم، اما به حق باید گفت که در مورد حریق سینما رکس آبادان، به ناحق جنایتی خونین به شاه نسبت داده شد، و ما مخالفین رژیم شاه نیز دقت نکردیم، و به خاطر عملکرد ساواک در رژیم شاه، خیلی راحت این دروغ اسلامگرایان را باور کردیم.

به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران

سام قندچی

IRANSCOPE.COM
http://www.ghandchi.com

بیست و سوم مرداد ماه 1397
August 14, 2018

پانویس:

1. علی سجادی: آتش سوزی سینما رکس، آغاز وحشت بزرگ چهل ساله

https://goo.gl/wZ6rAc

2. کیهان لندن - گفتگو با علی سجادی درباره آتش سوزی سینما رکس، آغاز وحشت بزرگ چهل ساله
https://www.youtube.com/watch?v=GZBpzR4GOVY

3. صادق قطب زاده به روایت علی سجادی
http://www.ghandchi.com/1315-ghotbzadeh-by-sajjadi.htm

مطلب مرتبط

مصاحبه هفدهم ماه اوت 2018: گفتگوی مهدی فلاحتی با سرهنگ اردشیر بیان که می گوید آقای هاشم صباغیان از ملی مذهبی های کابینه مهندس بازرگان در مورد دست داشتن اسلامی ها در جنایت سینما رکس آبادان مطلع بوده است: https://www.youtube.com/watch?v=3yLA49dndqk

متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com

برای حزب جمهوریخواهان سکولار دموکرات و آینده نگر ایران
http://www.ghandchi.com/futuristparty/index.html